Bàn về cách viết khi còn là sinh viên




Vừa qua nhiều bạn hỏi, “Làm sao để viết có duyên?”. Nhiều bạn sinh viên ứng tuyển làm Intern Copywriter được yêu cầu “Gửi cho tôi xem cái bạn viết”. Các bạn gửi lại, người ta đọc và…im re.
Nên mình viết bài này, viết về cách mình hay viết, mong rằng có ích.

1. Chọn chủ đề: 

Chọn chủ đề viết, hay còn gọi là viết cái gì.
Đối với mình, đây là bước tối quan trọng, sáng trưa xế chiều cũng quan trọng. Chọn chủ đề viết cũng như bạn dẫn người đọc đi trên con đường nào. Hãy dẫn họ đi trên con đường lạ, hoặc có là con đường rất quen thì lần này đi với bạn họ nhìn ra điều mới.
Nhiều bạn viết về cảm xúc cá nhân. “Tôi trong căn phòng cô đơn trống trải ngoài trời đổ mưa anh ơi nơi đâu” Đúng, viết về cảm xúc là để lắng nghe chính mình, vì vậy hãy giữ những bài viết đó cho bạn mà thôi. Đặt mình vào vị trí người đọc, “tại sao tôi phải quan tâm bạn buồn hay vui? Có liên quan gì tới tôi đâu? Đọc xong tôi có biết điều gì mới đâu?”  Nếu bạn muốn viết về tâm trạng, phải viết thật xuất sắc. Ai cũng có thể bị nỗi buồn dắt tay viết những dòng sướt mướt. Nhưng ít ai tỉnh táo nhìn nỗi buồn và viết những điều chưa ai gọi tên. Ví dụ, Nguyễn Ngọc Tư từng viết về nỗi cô đơn rằng, thà hẹn hò với cái TV vì TV luôn đúng hẹn, nói 7 giờ có phim là sẽ có phim. Người thì hẹn ta bữa nào, sau đó chìm vào quên lãng.
Ở đẳng cấp Sơn Đòong, người ta có thể viết về mưa thôi cũng hay. Còn ở trình…hải đăng Vũng Tàu, chữ chưa bén thì chủ đề phải mới.
Về tìm chủ đề, mình có sơ sơ mấy hướng sau đây giúp bạn suy nghĩ
-Cãi lại đám đông: Bênh vực kẹt xe, lên án đám cưới, cổ vũ cãi lời cha mẹ…đi ngược chiều suy nghĩ đám đông. Viết theo hướng này, hoặc bạn sẽ được khen là thông minh, hoặc sẽ bị dập vì ngu mà tỏ ra nguy hiểm.
-Viết về giải pháp: Nhìn xung quanh bạn, xem có vấn đề gì bạn giải quyết bằng con chữ được không? Em họ bạn không dám theo đuổi ước mơ? Con bạn thân đau khổ vì tình? Bạn có ý gì gỡ rối được không?
-Kinh nghiệm thú vị: Lần đầu đi phượt, lần cuối tỏ tình, bị kẹt trong thang máy…
-Một góc nhìn lạ: Con chó nghĩ gì, cái cây nghĩ gì, mắt cá nghĩ gì?
Tóm lại là, hãy nghĩ mới và viết mới.

2. Đừng tham.

Viết đơn giản. Ý nào cần thì giữ, chữ nào dư thì xóa. Đừng cố nhồi nhiều từ vào một câu để khoe mình thông minh, uyên bác, đọc nhiều, nhớ lâu, khéo léo, sắc sảo. Pizza ngon, bánh bao ngon, nhưng nhồi hai món lại với nhau thì không chắc.
Viết từng đoạn ngắn. Mỗi đoạn một ý nhỏ. Thời buổi Internet dễ mất tập trung, đọc status năm dòng đã chực nhảy sang mua sắm online nên nhìn một dề chữ ngán sẽ dâng đầy cổ. Ngắt bài viết thành từng mẩu nhỏ, vừa dụ người đọc, vừa giúp mình viết gãy gọn ý nào xong ý đó.
Nếu được, hãy rải câu ra.
Nhưng những câu đó phải đủ đắt, để được thưởng thức một mình.

3. “Đặt mìn” trong chữ

Mỗi đoạn viết, mình đặt vào một hai “quả mìn”, là những phép so sánh, ẩn dụ, chơi chữ, hay tiếng lóng khiến người đọc bất ngờ hoặc buồn cười. Một đoạn viết có một hai “quả mìn” cũng giống như ly trà đào có thêm miếng đào vậy, khiến người đọc thích thú thưởng thức hơn.
Tuy nhiên, bạn phải viết rõ ý trước rồi mới chơi đùa sau. Nếu lạm dụng bóng gió xa xôi, người đọc sẽ rất bực mình vì thấy bạn chỉ toàn viết nhảm nhí điên khùng.

4. Thôi miên chính mình

Đọc giọng văn của người khác trong khoảng ba mươi phút rồi bắt đầu viết, mình sẽ viết na ná giọng văn của người đó. Dửng dưng sâu sắc như Nguyễn Ngọc Tư, gai góc thẳng đuột như Nguyễn Trí hay đàn bà đanh đá như các mẹ trên Web Trẻ Thơ.
Nên nếu bạn chưa viết được vì thiếu chữ hay không thể nhập vai, hãy đọc để nạp thêm vào.

5. Khoe hàng

Gom những bài bạn thích nhất về một nơi tươm tất, ví dụ ở đây. Để bạn không phải lọ mọ trình bày file Word khi cần gửi chữ cho ai đó.
Thế, đây là cách mình hay viết. Mình thấy nó hiệu quả và vui nên chia sẻ lại với bạn. Đây không phải là bài luyện thi đầu vào Copywriter, càng không phải là công thức viết tối thượng. Mong bạn hãy học hỏi thêm nhiều người nữa. Ví dụ như nường Nhược Lạc viết ba mươi phút mỗi sáng, còn làm thơ các thứ đủ biết bút lực rất kinh. 
Chúc bạn sớm viết thật hay, để mỗi bài viết là một món quà gửi đến người đọc, trong đó có mình.

(Sưu tầm)